Wat is het verschil tussen op maat gemaakte brillenglazen en brillenglazen uit voorraad?

Door alleen maar naar een brillenglas te kijken, kunt u niet zien of het een op maat gemaakt glas is of een glas uit voorraad. Maar wat is het verschil dan precies? Welke brildragers hebben het meeste profijt van op maat gemaakte precisiebrillenglazen? BETER ZIEN legde deze vraag voor aan Volker Gahr, Senior Product Manager bij Carl Zeiss Vision.

Volker Gahr: Natuurlijk zijn zelfs conventionele brillenglazen tot op zekere hoogte op maat gemaakt voor de betreffende brildrager. Dat komt omdat in principe wordt uitgegaan van een brilvoorschrift, dat wil zeggen: een glas met de juiste sterkte in de juiste positie in een montuur naar keuze om de brildrager beter te kunnen laten zien. Als iemand anders mijn bril zou opzetten, zou hij daar waarschijnlijk niet optimaal door kunnen zien. Wanneer we het hebben over op maat gemaakte 'precisie'-glazen dan hebben we het over het feit dat ook andere relevante persoonlijke informatie over de brildrager meegenomen wordt in het optische ontwerp om de ideale glazen te berekenen.

In de regel zal de optometrist of de oogarts een refractie uitvoeren en een voorschrift voor de brillenglazen uitschrijven.

Om welk type brillenglazen gaat het?

• Unifocale brillenglazen voor veraf
• Unifocale brillenglazen voor dichtbij (bijv. leesbrillen)
• Multifocale brillenglazen
• Hoeveel dioptrieën, speciale cilinders...

De volgende stap is het kiezen van een montuur. De conventionele benadering gaat niet verder dan dit. Natuurlijk zal een optometrist bij het voorschrijven van standaard brillenglazen het brandpunt van beide ogen in het gekozen montuur opmeten voor correct geslepen brillenglazen, die hij of zij vervolgens bestelt bij een bedrijf als ZEISS. Maar met de uiteindelijke positionering van de brillenglazen voor de ogen van de brildrager - wat wordt bepaald door het montuur in kwestie - zal bij het berekenen van de glazen geen rekening zijn gehouden.

Volker Gahr:  Dat is zeker een essentieel verschil, maar niet het enige. Hoe beter ZEISS begrijpt hoe een brildrager door de brillenglazen van zijn montuur kijkt, hoe preciezer de glazen kunnen worden aangemeten, zodat het zicht voor de brildrager uiteindelijk zo natuurlijk en optimaal mogelijk is. Dat houdt in dat hij een perfect optisch hulpmiddel krijgt dat nauwkeurig op maat is gemaakt voor zijn of haar individuele behoeften. Maar om dit te bereiken moet de optometrist, naast het bepalen van het focuspunt van de brildrager wanneer hij recht naar voren door het brillenglas kijkt, ook nog andere belangrijke individuele parameters bepalen - en die parameters moeten tot op een tiende van een millimeter nauwkeurig zijn!

Bijvoorbeeld: welke afstand wordt aangehouden van de ogen tot een boek of computerscherm? Vanaf welke hoogte kijkt hij/zij precies door het glas in het gekozen montuur? Wat is het effect van de inclinatie van het montuur op het zichtvermogen? Dat is niet alleen afhankelijk van het montuur, maar ook van de vorm van iemands gezicht. Wat is de vertexafstand, d.w.z. de afstand tussen de achterkant van het brillenglas en de voorkant van het hoornvlies? Wat is de krommingshoek van het montuur? De maten van het montuur en de hoogte en breedte van het glas moeten precies worden opgemeten.

Hoe nauwkeuriger alle parameters door de optometrist worden berekend, hoe preciezer de optiek, d.w.z. het ontwerp van het glas, door ZEISS kan worden geoptimaliseerd. Om te voorkomen dat de positie van de glazen bij het dragen van de bril niet klopt met die van het montuur wordt de positie van het montuur op de neus door de optometrist aangepast voordat de andere gegevens worden berekend.

Volker Gahr: Nu komt de technologie om de hoek kijken. De i.Terminal^® 2, het centreringssysteem van ZEISS, gebruikt een high-tech camera om objectieve beelden van de brildrager en het montuur te nemen van zowel van voren als van opzij. Vervolgens berekent de software alle belangrijke centreringsgegevens en slaat deze in een bestand op. De i.Terminal^®2 is tot op een tiende van een millimeter nauwkeurig en toch neemt het hele opmetingsproces maar heel weinig tijd in beslag, terwijl het niettemin uiterst nauwkeurige gegevens over alle belangrijke parameters oplevert.

Volker Gahr: Alle meetgegevens van de refractie, de centrering en in sommige gevallen van de objectieve opmeting worden door de optometrist samengevoegd via de i.Profiler^®. Wanneer alle kenmerken duidelijk zijn - zoals het type materiaal van het glas, het soort coating en welke tint of nuance - worden alle gegevens naar ZEISS opgestuurd. Daar worden de glazen individueel berekend op basis van de specificaties van de optometrist en vervaardigd aan de hand van een high-tech productietechnologie die bekend staat als Freeform technologie. Zeiss stond aan de wieg van de ontwikkeling van deze technologie en we streven nog steeds naar verdere verbetering van deze manier van glasproductie.

Dankzij de Freeform technologie kunnen glazen worden geproduceerd die perfect passen bij de brildrager en het door hem of haar gekozen montuur. Hierdoor krijgt de brildrager zijn natuurlijke zicht nagenoeg terug en wordt met name bij multifocale glazen het grootste en scherpste zicht bij alle afstanden gecreëerd. Ontspannen en natuurlijk zicht kan alleen bereikt worden met behulp van perfecte harmonie tussen montuur, glazen, individuele zichtbehoeften en de gezichtsvorm van de brildrager. Zonder perfecte oplossing zal het van de brildrager mogelijk veel inspanning vergen om de individuele indrukken van elk oog tot een coherent geheel samen te voegen. Dit kan leiden tot slechte accommodatie van de ogen aan de glazen, met hoofdpijn en spanning tot gevolg.

Volker Gahr: Precies. Stel je ter vergelijking voor dat je door een telescoop kijkt. Je kijkt door een geavanceerd instrument, maar als je de telescoop niet op de juiste afstand van je oog houdt, ziet alles er wazig uit. Of stel je voor dat je door een sleutelgat kijkt. Je krijgt alleen maar goed, ontspannen zicht wanneer je je oog vlak voor het sleutelgat houdt. Het voordeel van een op maat gemaakt precisie multifocaal glas is dat de ogen van de brildrager vanaf het begin meteen goed accommoderen. Uiteraard heeft iedereen tijd nodig om aan de nieuwe multifocale glazen te wennen - en van persoon tot persoon verschilt dat aanzienlijk - maar je went veel sneller aan op maat gemaakte precisie multifocale glazen.

Volker Gahr: Over het algemeen kun je stellen dat op maat gemaakte precisiebrillenglazen voor iedereen de beste oplossing zijn. Maar hoe sterker of complexer de voorgeschreven glazen zijn, hoe beter het resultaat zal zijn in vergelijking tot conventionele brillenglazen en hoe meer ontspannen het zicht zal zijn.

Mensen met nachtzichtproblemen kunnen ook gebruikmaken van onze i.Scription^® technologie voor op maat gemaakte precisieglazen met de juiste sterkte voor nachtzicht of omstandigheden met weinig licht. Dit is met name van belang voor degenen bij wie de vereiste sterkte van het glas verandert wanneer hun pupillen erg verwijd zijn. Individuele zichtproblemen kunnen verholpen worden door extra stappen om de glassterkte te optimaliseren. 

Maar er zijn nog heel wat andere klanten die ook profijt kunnen hebben van op maat gemaakte precisiebrillenglazen. Kantoorbrillen bijvoorbeeld. Door deze toepassing kunnen we de glazen voor de verschillende individuele beroepsbehoeften optimaliseren, met name voor de specifieke leesafstand tot de computer en voor soortgelijke werkzaamheden. Het bespreken van uw medische voorgeschiedenis met uw optometrist is in deze context erg belangrijk, omdat deze een heel duidelijk beeld moet hebben van uw individuele zichtbehoeften en hoe deze het best kunnen worden behandeld.