Sport + Vrije tijd

Niet alle zonnebrillen zijn gelijkwaardig

Beter Zien vertelt u alles wat u moet weten over UV-bescherming, gekleurde, spiegelende en gepolariseerde glazen en meer. Zo vindt u de perfecte zonnebril voor uw persoonlijke behoeftes.

20 januari 2022

Een zonnebril is meer dan alleen een modeaccessoire – het is belangrijk dat we onze ogen volledig beschermen tegen UV-straling. Bovendien moet een zonnebril voldoen aan uw persoonlijke behoeften of u nu graag skiet, aan watersporten doet of elke dag uw hond uitlaat in het park. Er zijn verschillende manieren om uw zonnebril op maat te maken met verschillende soorten brillenglazen en coatings. Lees hier wat u moet weten voordat u uw nieuwe zonnebril uitzoekt.

  • Niet alle zonnebrillen zijn gelijkwaardig

Volledige UV-bescherming

Als het om het uitkiezen van een zonnebril gaat, is voor de meesten van ons een modieus montuur dat goed bij het gezicht past van groot belang. De keuzes qua montuur en brillenglazen zijn eindeloos en het is gemakkelijk om te vergeten waarom we überhaupt een zonnebril nodig hebben – om de ogen te beschermen tegen schadelijke UV-straling.

UV-straling is altijd aanwezig: elke dag, in de winter, de zomer en zelfs wanneer het bewolkt is. Overmatige blootstelling aan UV-straling kan tot acute oogbeschadiging leiden, zoals fotokeratitis (zonnebrand van het hoornvlies) en zonverbrande oogleden. Het kan ook chronische oogschade veroorzaken, zoals staar en pterygum (wanneer het bindvlies, het witte gedeelte van het oog, in een driehoekige vorm over het hoornvlies groeit).1 2

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie wordt ongeveer 20 % van alle klachten over staar wereldwijd veroorzaakt of verergerd door UV-straling. Staar veroorzaakt 48 % van de blindheid, waardoor het wereldwijd de belangrijkste oorzaak van blindheid is.3

Een zonnebril is meer dan alleen een modeaccessoire - we beschermen onze ogen ermee tegen schadelijke UV-straling.

Een zonnebril is meer dan alleen een modeaccessoire - we beschermen onze ogen ermee tegen schadelijke UV-straling.

Het is daarom belangrijk om te controleren of uw (toekomstige) zonnebril volledige UV-bescherming biedt, tot 400 nm. Uw zonnebril zou een CE-markering moeten hebben. Dit garandeert u dat uw bril voldoet aan de fundamentele veiligheidsvereisten van de Europese richtlijnen. Sommige brillen hebben ook een UV400-label. Dit kunt u vaak zien aan een sticker of labeltje, of is terug te vinden in de informatiebrochure van uw zonnebril. Overleg altijd met uw oogzorgprofessional om er zeker van te zijn dat uw zonnebril genoeg bescherming biedt.

Tip: Veel zonnebrillen in het lagere segment hebben wel een CE-markering en bieden voldoende UV-bescherming, maar zijn gemaakt op basis van inferieure technologie. Hoogwaardige zonnebrilglazen worden uitgesneden omdat bij gebruik van een andere methode strepen, belletjes en oneffenheden in het glas veroorzaakt kunnen worden die uw zicht kunnen verstoren en tot vermoeidheid van uw ogen kan leiden. Deze zonnebrillen kunnen uw ogen op de korte termijn beschermen wanneer u buiten bent of blootgesteld wordt aan fel licht, maar op de lange termijn doen ze meer kwaad dan goed.

Zonnebril op recept

Als u zichtproblemen heeft komt u er al snel achter dat een bril of contactlenzen niet altijd de meest comfortabele oplossing bieden; vooral tijdens het (auto)rijden of wanneer u buiten bent, is dit een mogelijk probleem. Heldere brillenglazen gaan hinderlijke schittering en fel licht niet tegen en contactlenzen kunnen droog en irriterend aanvoelen (of nog erger: krasserig en zanderig op het strand).

Gelukkig hoeft de corrigerende sterkte van uw bril niet in de weg te staan wanneer u aan het zwembad ligt of door de bossen loopt: er zijn zonnebrillen op recept verkrijgbaar voor verschillende soorten brillenglazen die bij uw behoeften passen. Of u nu bijziend of verziend bent of een sterkte voor nabij én veraf nodig heeft, een gerenommeerde oogzorgprofessional kan u helpen bij het aanmeten van zonnebrilglazen die perfect bij uw sterkte passen. Daarnaast kunt u uw zonnebril op sterkte nog verder personaliseren met polarisatiefilters, speciale (spiegelende) coatings en een effen tint of glazen met kleurverloop.

Tip: Geef, wanneer u een zonnebril op recept uitzoekt, uw oogzorgprofessional zoveel mogelijk informatie. Vertel ze of u de zonnebril wilt gebruiken tijdens het (auto)rijden, welke sporten u beoefent, welke activiteiten u gepland heeft en hoe vaak u de zonnebril wilt dragen. Dit zal helpen om u het best mogelijke gepersonaliseerde brillenglasoplossing te bieden.

Gepolariseerde zonnebril

Lichtreflecties zorgen voor schittering, een onplezierig verblindend effect dat vaak optreedt rond water, natte oppervlakken of wegen. Schittering kan gevaarlijk zijn, zeker voor bestuurders en sporters die buiten fietsen, hardlopen en skiën. Lichtstralen bewegen in alle richtingen, maar wanneer het licht teruggekaatst wordt door platte oppervlakken (zoals natte wegen), komen de lichtstralen op een lijn te liggen en bewegen ze één kant uit (het licht wordt gepolariseerd). Dit effect kan gebruikt worden om schittering tegen te houden. Sommige zonnebrilglazen zijn uitgevoerd met polarisatiefilters die dit gereflecteerde licht (dat dus verticaal gepolariseerd is) niet doorlaten. Door zulke zonnebrilglazen te dragen, kunt u alles goed zien, zonder vervelende reflecties. Gepolariseerde zonnebrillen verbeteren niet alleen het kijkcomfort, ze verbeteren ook de contrastwaarneming en zorgen ervoor dat kleuren levendiger worden weergegeven; hierdoor zijn ze ideaal voor allerlei buitenactiviteiten. Polarisatiefilters zijn verkrijgbaar voor de meeste type zonnebrillen op recept; neem dus contact op met uw oogzorgprofessional voor meer informatie.  

Polarisatiefilters kunnen oncomfortabele schittering drastisch verminderen, het zicht verbeteren tijdens het (auto)rijden of tijdens watersporten, skiën, fietsen of hardlopen.

Tip: Gepolariseerde brillenglazen zijn niet geschikt voor alle situaties. Het kan bijvoorbeeld lastig zijn om lcd-schermen te lezen of naar de instrumentenpanelen in oudere auto's te kijken wanneer u deze draagt. Vertel uw oogzorgprofessional precies wat u van plan bent met uw gepolariseerde zonnebril voordat u deze koopt. Vraag ook of u de brillenglazen mag uitproberen tijdens een activiteit of in een situatie die u verwacht tegen te komen, in plaats van alleen binnen in de winkel. Loop, indien mogelijk, naar buiten en kijk bijvoorbeeld door de glazen naar de displays in uw auto.

Speciale kleuren

De felgekleurde zonnebrilglazen van de jaren negentig maken een comeback!
Op maat gemaakte zonnebrillen en zonnebrillen op recept kunnen aangepast worden in alle kleuren die u maar kunt bedenken; van felroze tot blauw, geel of groen. Naast het feit dat ze modieus zijn, kunnen gekleurde brillenglazen ook handig zijn tijdens het sporten (lees hieronder meer over dit onderwerp).

Gekleurde brillenglazen zijn ook verkrijgbaar in meer conservatieve kleuren zoals grijs of bruin en de meeste kleuren zijn ook verkrijgbaar in een dégradé variant – waarbij de kleur van donker bovenin naar licht onderin verloopt - of met kleurverlopen die van de ene in de andere kleur overgaan. Zulke zonnebrillen zijn vooral prettig als er boven en onder verschillende lichtomstandigheden zijn, zoals bijvoorbeeld tijdens het (auto)rijden. Een brillenglas dat donkerder is aan de bovenkant zorgt ervoor dat bestuurders de weg duidelijk kunnen zien en dat verblindend licht geminimaliseerd wordt, terwijl de lichtere onderkant de schermen en instrumentpanelen in de auto helder zichtbaar maakt.

Meer te weten over speciale kleuren

Sommige gekleurde  zonneglazen hebben hun beperkingen en kunnen niet bij elke gelegenheid gedragen worden. U heeft mogelijk gelezen over 'brillenglascategorieën', of misschien heeft u uw oogzorgprofessional hierover horen praten. Deze categorieën verschillen van brillenglas tot brillenglas en werken als volgt:

Brillenglascategorie

Beschrijving

0

Heldere brillenglazen of veiligheidsbrillenglazen zijn niet gekleurd en zijn het meest geschikt voor situaties waarbij de drager goed moet kunnen zien.

1

Lichte modieuze kleuren zorgen voor een unieke stijl die vooral lage lichtintensiteiten wegfilteren.

2

Middeldonkere tinten filteren gemiddelde lichtintensiteiten weg. Veel zonnebrillen vallen in deze categorie en bieden doorgaans volledige UV-bescherming (overleg dit altijd met uw oogzorgprofessional).

3

Deze brillenglazen houden nog meer zichtbaar licht tegen dan brillenglazen uit categorie 2 en zijn ideaal voor omstandigheden met zeer fel licht. Brillenglazen uit categorie 3 werken goed bij omsluiteinde monturen (vraag specifiek naar omsluitende brillenglazen) voor (water)sporten.

4

Brillenglazen uit categorie 4 filtreren 92 % of meer van het zichtbare licht weg. Deze glazen zijn niet geschikt voor in de auto en kunnen het beste gebruikt worden voor specifieke toepassingen en extreme lichtomstandigheden zoals op een gletsjer.

Tip: Niet alle gekleurde brillenglazen zijn geschikt voor tijdens het (auto)rijden; sommige kleuren kunnen een invloed hebben op de zichtbaarheidheid van verkeers- of signaallichten. Kleuren met een lichtabsorptie van meer dan 25 % (categorie 2 en hoger) zijn niet geschikt voor (auto)rijden in het donker.

Meekleurende brillenglazen

Misschien heeft u wel eens gehoord van lichtadaptieve, fotochromische en meekleurende brillenglazen of brillenglazen met een variabele kleur. Deze termen worden allemaal gebruikt om heldere of licht gekleurde brillenglazen te beschrijven die donkerder worden wanneer ze worden blootgesteld aan UV-straling. Dit soort brillenglazen zijn met name comfortabel om te dragen voor mensen die een bril op sterkte nodig hebben. Dan hoeven ze namelijk niet meer te wisselen tussen hun normale bril op sterkte en hun zonnebril op recept.

Zonnebrillen bieden maar tot op zekere hoogte comfort en door veranderingen in het licht kan het zo zijn dat uw glazen te donker zijn in de schaduw of te licht in fel zonlicht. In deze situaties bent u mogelijk geneigd om uw zonnebril af te doen, waarbij u uw ogen onbeschermd laat.

De meekleurende technologie heeft zich in de loop der tijd ontwikkeld en slimme zonnebrilglazen zijn specifiek ontworpen om hun kleur aan te passen aan het niveau van UV-blootstelling. De brillenglazen zijn al gekleurd, maar worden in fel zonlicht geactiveerd en passen hun tint aan van donker naar donkerder in maar een paar seconden. Als u zich in de schaduw bevindt, worden de glazen weer lichter voor beter zicht, terwijl uw ogen nog steeds tegen schadelijke UV-straling beschermd zijn. Ze zijn ook verkrijgbaar met polarisatiefilters voor schitteringsvermindering en extra visueel comfort.

Tip:  Net als bij meekleurende brillenglazen worden AdaptiveSun brillenglazen donkerder in koude, zonnige omgevingen, en kunnen ze het zicht beperken bij extreem koud weer. Ze zijn niet geschikt voor bij het besturen van open voertuigen, zoals cabrio's, motoren, terreinwagens, sneeuwscooters, noch bij activiteiten zoals skiën.

Spiegelende coatings zien er niet alleen goed uit – ze kunnen ook uw zicht verbeteren in felle omstandigheden en hinderlijke reflecties significant verminderen.

Spiegelende coatings zien er niet alleen goed uit – ze kunnen ook uw zicht verbeteren in felle omstandigheden en hinderlijke reflecties significant verminderen.

Spiegelende zonnebril

Spiegelende coatings kunnen worden aangebracht aan de voorkant van de zonneglazen en zijn verkrijgbaar in een reeks metallic tinten. Ze zijn modieus, maar zorgen er ook voor dat er nog minder licht door het glas heen komt. Dit maakt ze ideaal voor activiteiten waarbij de ogen aan zeer fel licht worden blootgesteld. Hoogwaardige spiegelende coatings zoals  ZEISS DuraVision Mirror  stoten daarnaast vuil af, zodat u geen last heeft van zanderige brillenglazen wanneer u op het strand bent!

Tip:  De kleuren van spiegelende coatings zijn zuiver esthetisch en worden aangebracht op een brillenglas. U hoeft zich geen zorgen te maken over een negatieve invloed van een spiegelende coating op uw zicht, hoewel een bepaalde kleur glas in combinatie met een specifieke tint spiegelcoating wel invloed kan hebben op uw zicht. Uw oogzorgprofessional kan u adviseren over geschikte combinaties.

Een op maat gemaakte sport zonnebril kan uw zicht en daarmee uw prestaties significant verbeteren.

Een op maat gemaakte sport zonnebril kan uw zicht en daarmee uw prestaties significant verbeteren.

Sports eyewear


Bij de meeste sporten heeft u optimaal zicht nodig om goed te kunnen presteren. Dit kan bij buitensporten een hele uitdaging zijn: fel licht, wind, regen en sneeuw kunnen allemaal invloed hebben op uw zicht. Een goede  sports zonnebril  moet uw ogen beschermen tegen alle weersinvloeden, schitteringen verminderen en voor beter contrast zorgen.

Lees hier, als u op zoek bent naar een sport zonnebril, wat u allemaal kunt bespreken met uw oogzorgprofessional:

Speciale tinten: Functionele kleuren zijn verkrijgbaar voor specifieke sporten. Golf zonnebrilglazen zijn vaak bruin, amber- of koperkleurig en zorgen ervoor dat spelers de witte bal beter kunnen zien op de grond. Schutters en jagers dragen vaak gele brillenglazen voor extra contrast, terwijl zonnebrillen met blauwe glazen voordelig kunnen zijn bij sporten met gele elementen zoals bij tennis of boogschieten (gele bal en gele schietschijf).

Omsluitende brillenglazen: Veel moderne sportmonturen zijn 'omsluitend', wat betekent dat ze ook langs de zijkant van de ogen en hoofd aansluiten, zodat er minimaal licht doorgelaten wordt aan de zijkanten. Niet alle brillenglazen zijn geschikt voor omsluitende monturen en bij de keuze voor een ongeschikt brillenglas kunnen er visuele afwijkingen optreden. Een speciale optische correctie binnen de brillenglazen is vereist om te compenseren voor de specifieke optische fouten die veroorzaakt worden door de sterkte krommingshoek (mate van curve van de glazen). Overleg met uw oogzorgprofessional over ZEISS Sport brillenglazen die optimaal zicht bieden bij omsluitende monturen.

Schokbestendigheid: Om logische redenen moeten sport zonnebrillen in ieder geval een zekere mate van schokbestendigheid bieden, afhankelijk van de sport die u ermee wilt beoefenen. Brillenglazen van polycarbonaat genieten vaak de voorkeur bij sport zonnebrillen.

Kinderogen zijn gevoeliger voor UV-straling en het is belangrijk om hun huid en ogen tegen de zon te beschermen.

Kinderzonnebril

De ooglens die het oog beschermt is bij kinderen transparanter dan bij volwassenen, waardoor er UV-straling doorgelaten wordt. Daarnaast worden we voor ons 20e jaar blootgesteld aan 50 % van alle UV-straling die we in onze eerste 60 jaar zullen meemaken. UV-beschadiging is cumulatief en het is daarom heel belangrijk dat kinderen hun ogen vanaf een jonge leeftijd beschermen door een zonnebril te dragen.4

De meeste opties die verkrijgbaar zijn voor zonnebrillen voor volwassenen, zijn ook verkrijgbaar voor kinderen. Dezelfde UV-beschermingsnormen zijn ook van toepassing op kinderzonnebrillen en u moet daarom met zorg de juiste hoogwaardige brillenglazen selecteren voor uw kind. Overleg met uw oogzorgprofessional voor meer informatie.

Kom meer te weten over: Waarom kinderbrillen de beste UV-bescherming zouden moeten bieden


Deel dit artikel


  • 1

    McCarty CA, Taylor HR. A review of the epidemiologic evidence. Linking ultraviolet radiation and cataracts. Dev Ophthalmol. 2002.

  • 2

    Moran, D. J., & Hollows, F. C. (1984). Pterygium and ultraviolet radiation: a positive correlation. British Journal of Ophthalmology. 68(5), 343-346.

  • 3

    Resnikoff, Serge et al. “Global data on visual impairment in the year 2002”Bulletin of the World Health Organization vol. 82,11 (2004): 844-51.

  • 4

    Green AC, Wallingford SC, McBride, P. Childhood exposure to ultraviolet radiation and harmful skin effects: Epidemiological evidence. Prog Biophys Mol Biol. 107(3): 349-355, December 2011.