Vision Care
Voor oogzorgprofessionals
terug
Vision Care
aanbevolen zoekopdrachten
populaire zoekopdrachten
Gezondheid + Bescherming

Eerste hulp bij verbrande ogen

Hoe herkent u dat uw ogen verbrand zijn door de zon en wat u eraan kunt doen
16 april 2022
  • Eerste hulp bij verbrande ogen

Wist u dat ook uw ogen zonnebrand kunnen oplopen? Informeel wordt dit vaak 'sneeuwblindheid 'genoemd: een vervelende oogbeschadiging door sterke UV-straling. BETER ZIEN legt uit: hoe merkt u dat uw ogen verbrand zijn in de zon? Hoe kunnen zonnebrand en UV-licht uw ogen beschadigen en wat moet u doen in noodgevallen?

Deskundig advies van: Dr. Albert J. Augustin, Directeur Augenklinik Karlsruhe

Of u nu aan het strand bent of op de skihelling, de meeste mensen krijgen een goed humeur van de zon. Helaas zijn er wat dingen die uw zonnepret danig kunnen verminderen. Eén daarvan is zonnebrand. Een vuistregel is dat u snel moet handelen, omdat zonnebrand van de ogen directe consequenties voor uw zichtvermogen kan hebben. Maar wat is de beste behandeling bij zonnebrand van de ogen?

Eerste hulp bij verbrande ogen
Eerste hulp bij verbrande ogen

Zo herkent u zonverbrande ogen

Aangezien er vele dingen zijn die de ogen kunnen irriteren, dient u allereerst zonverbranding van de ogen te kunnen herkennen. Zonverbranding kan in één of beide ogen optreden. Karakteristieke symptomen van zonverbrande ogen, vaak 'sneeuwblindheid' genoemd (fotokeratitis of 'lasoog') zijn: gevoelige/tranende/jeukende/rode ogen waarbij zelfs het zicht wazig kan worden en een verhoogde gevoeligheid voor licht.

Zo herkent u zonverbrande ogen

In ernstige gevallen kan de buitenste hoornvlieslaag erg beschadigd raken waardoor de onderliggende zenuwuiteinden bloot komen te liggen. De getroffene klaagt vaak over het gevoel dat er iets in het oog zit, zoals zand of een vliegje. Knipperen is hinderlijk tot zeer pijnlijk. Maar normaliter is zonverbranding van het oog onschadelijk. Als iemand het echter meerdere keren oploopt kan het zelfs leiden tot kanker, maculadegeneratie of chronisch droge ogen. De term 'sneeuwblindheid' wordt gebruikt voor zonverbranding van het oog omdat het vaak optreedt bij mensen die in de bergen sporten. Sneeuw kan namelijk tot wel 88 procent van de UV-stralen reflecteren, waardoor de straling nog krachtiger wordt. Ditzelfde geldt als je op het strand ligt: water reflecteert 10-20 procent van de UV-straling.1 Bedenk dat hoe hoger u in de bergen komt, des te sterker de UV-straling is. Per 100 meter omhoog wordt de UV-straling 12 procent sterker.2 Als het terrein besneeuwd is, wordt de intensiteit nog eens tot 16 keer verhoogd. Daarom zijn het niet alleen zonaanbidders die de ogen moeten beschermen: iedereen die een keertje gaat skiën, wandelen in de bergen of wie laswerk verricht wordt blootgesteld aan schadelijke UV-stralen.

Eerste hulp bij verbrande ogen

Net als bij zonnebrand van de huid zijn de symptomen van zonnebrand van het oog vaak pas later merkbaar: meestal 3-12 uur na de verbranding. Zodra u vermoedt dat u wellicht zonverbrande ogen heeft, is het zaak om snel te handelen zodat u vervelende klachten kunt verlichten en bijkomende schade kunt voorkomen.

1. Uw ogen laten nakijken
Zonnebrand van de ogen kan heel pijnlijk zijn, maar gaat meestal na een paar dagen ook weer over omdat de bovenste lagen van het hoornvlies zichzelf kunnen herstellen. Het oog is een zeer gevoelig orgaan. Daarom zou u uw ogen altijd door een oogspecialist moeten laten nakijken om uw symptomen in kaart te brengen. In extreme gevallen kunt u er namelijk blind van worden. De arts kan pijnstillers voorschrijven en de ogen behandelen met desinfecterende of antibioticadruppels en gels om een infectie te voorkomen. Ook kan een vitamine A-gel helpen om herstel van het beschadigd weefsel te bevorderen.

2. Binnen blijven en koelen
Om blijvende schade aan het hoornvlies te voorkomen, moet iemand met zonverbrande ogen direct uit het zonlicht gaan en snel beginnen met het koelen van de ogen. Bijvoorbeeld met een doek die in koud water is gedompeld of indien mogelijk met een gel-masker of -bril. Zo'n masker of bril is verkrijgbaar bij een apotheek of schoonheidssalon en verlicht al snel de pijn.

3. Niet wrijven of krabben!
Ook al jeuken de ogen misschien, probeer er niet in te wrijven omdat dit de roodheid kan verergeren.

4. Contactlenzen uit, bril op
Verwijder contactlenzen direct om verdere irritatie te voorkomen. Het is raadzaam om in een verduisterde kamer te blijven tot de klachten afnemen.

5. De drogist kan snel helpen
Als de pijn erger wordt en u kunt niet snel bij een arts terecht, dan kan ibuprofen en paracetamol helpen.

6. Beter voorkomen dan genezen
Preventie is de beste behandeling: doe alles om te voorkomen dat u klachten krijgt! Een goede zonnebril, skibril of oogbeschermende eyewear op het werk - altijd met een UV-filter tot 400 nm3 - kunnen de ogen beschermen tegen schade door UV-straling. Een goede zonnebril ter bescherming tegen zonnebrand van de ogen moet op zijn minst beschermingsklasse 3 hebben en in de sneeuw beschermingsklasse 4. De beschermingsklasse wordt meestal op een van de montuurpootjes vermeld. Ga altijd na of uw zonnebril ook UV-licht filtert dat van bovenaf of opzij komt. Lees verder voor meer informatie over wanneer UV-bescherming voor de ogen nodig is. Er zijn gewone brilglazen die ook te allen tijde volledige UV-bescherming bieden.

NIEUW: Volledige UV-bescherming in alle heldere ZEISS brillenglazen

Lees meer over de eerste brillenglazen die ogen verfrissen na het dragen van contactlenzen.

Deel dit artikel
  • 1

    Sliney DH. Physical factors in cataractogenesis: ambient ultraviolet radiation and temperature. Invest Ophthalmol Vis Sci. 1986 May;27(5):781-90.
  • 2

    http://www.who.int/uv/uv_and_health/en/
  • 3

    Meerdere autoriteiten en onderzoeken in de gezondheidszorg hebben geconcludeerd dat volledige UV-bescherming alleen gegarandeerd is bij een filter tot 400 nm. Hieronder bevinden zich de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de International Commission on Non-Ionizin Radiation Protection (ICNIRP); Health Physics. (2004): 87(2) 171-186, American Conference of Governmental and Industrial Hygienists (ACGIH), ISO 21348 (definitions of Solar Irradiance Spectral Categories), Australian Sunlens Standard AS/NZS 1067:2003